2

Wybuch pierwszej wojny światowej: Efekt domina, fatalny splot okoliczności, katastrofalny błąd czy przemyślana strategia?
a. Tytuł szwedzkiego artykułu, który warto wziąć pod uwagę w ramach porównywania punktów widzenia różnych narodów brzmi następująco: „Pierwsza wojna światowa – nieunikniona katastrofa?” Aby odpowiedzieć na to pytanie, porównaj tytuły i nagłówki artykułów z G/Geschichte (2007), GEO-EPOCHE (2004) i DAMALS (2004). W jaki sposób opisują i interpretują wydarzenia, które doprowadziły do wojny? Wynotuj różnice.

DAMALS (2004): Tytuł „Wochen der Entscheidung” wyjaśnia, że możliwe były różne rozwiązania, a zatem pierwszej wojny światowej można było uniknąć!

GEO-EPOCHE (2004): GEO-EPOCHE interpretuje omawiane zdarzenia jako „katastrofalny efekt politycznej gry, w której rzucano groźby i zawierano sojusze”, wskazując jednocześnie, że zamach wykorzystano jako pretekst do rozpoczęcia działań zbrojnych (przez wszystkie kraje?), podczas gdy politycy i monarchowie (wszystkich krajów?) wahali się, a obawa, że wróg może uprzedzić ich działania pchnęła ich do wypowiedzenia wojny.

G/Geschichte (2007): W artykule „Jak świat stacza się ku wojnie” ukazano natomiast, że sytuacja była poza kontrolą i wojna była nieunikniona. Historycy i autorzy podręczników, którzy nie zgadzają się z opinią, że to Niemcy ponoszą wyłączną odpowiedzialność za pierwszą wojnę światową, woleli użyć terminu „staczanie się”.
Podane opisy przedstawiają różne punkty widzenia i próby odpowiedzi na pytanie, czy pierwszej wojny światowej można było uniknąć.

3

Jakie czynniki uważasz za najistotniejsze dla wybuchu pierwszej wojny światowej? Omów różne alternatywne wyjaśnienia, zajmij stanowisko i uzasadnij swoje wnioski.

Niemieckie podręczniki czasem odnoszą się do kontrowersyjnych poglądów Fischera, który ukazuje inne spojrzenie na kwestie odpowiedzialności za wybuch wojny. Zawierają również ćwiczenia związane z tym tematem.