Wprowadzenie

IDevice Icon

Kolumb jako popularna postać historyczna.

Obraz Kolumba w popularnych magazynach historycznych.

 

Autor: Thomas Nygren

Dalarna University
SZWECJA

 


IDevice Icon

Podstawowe informacje

Życie i dokonania Kolumba stanowią istotną część historiografii Zachodu. Jego rola jako historycznego śmiałka i odkrywcy jest elementem naszej współczesnej kultury historycznej. Jego podróż do Ameryki i jej konsekwencje mogą niewątpliwie być postrzegane jako jedne z ważnych składników naszego rozwoju historycznego; jako znaczący wkład w zmiany w strukturze władzy, ekonomię, ale również w cierpienie na świecie.

Kolumb w szwedzkim planie nauczania

Szwedzki program nauczania historii nie wymienia Kolumba z nazwiska. Za ważne uznane zostały raczej ery historyczne i umiejętność omawiania sposobu, w jaki epoki historyczne są zbudowane. W kontekście kryteriów ocen, program nauczania nacisk kładzie również na rozumienie zmian, jakim podlegają procesy historyczne, zdarzenia i ludzie.

Jeśli chodzi o chronologię, Kolumba można umieścić w erze historycznej, którą program nauczania nazywa renesansem. Kolumb może być opisany jako postać centralna procesu przejścia od średniowiecza do wczesnej ery współczesnej. Jest on wykorzystywany jako przykład postaci żyjącej w erze odkryć. Różne perspektywy, z jakich Kolumb jest postrzegany, oferują możliwość sproblematyzowania budowy epok i osi czasu w ramach historii.
Na przykład: Co oznacza, że dana osoba jest nowoczesna? Czy jest on człowiekiem renesansu (czy jego działania mają bardziej „średniowieczny" charakter)? Jeśli jest odkrywcą, co w takim razie odkrył (biorąc pod uwagę, że ludzie mieszkali już na terenach nazywanych przez nas Amerykami)?


W podstawowej części programu nauczania nacisk jest również kładziony na wagę kolonializmu oraz na badanie zmian struktury władzy, ich historyczne uzasadnienia oraz na umiejętność analizowania tego tematu z różnych perspektyw.

Oczywistym jest, że czasy, w których Kolumb żył, były okresem istotnych zmian. Jednak jakie znaczenie w odniesieniu do rozwoju historycznego miała dominacja zachodniej półkuli na oceanach świata? Jak doszło do tego, że Europa zaczęła dominować w polityce światowej?

Programy nauczania podkreślają również to, jak nauczanie historii powinno uwypuklać różne poglądy na temat wartości ludzkich, opierające się na przykład na przynależności etnicznej i płci. Spotkanie europejskich odkrywców z ludźmi z innych kontynentów powinno być dobrym przykładem pozwalającym podkreślić i omówić kwestie związane z wartościami ludzkimi i pochodzeniem etnicznym.

Cele nauki

Cel informacji prezentowanych na tych stronach jest dwojaki; z jednej strony, chodzi o rozwinięcie przez uczniów umiejętności krytycznego myślenia w odniesieniu do mediów, a z drugiej, o doskonalenie przez nich umiejętności uświadamiania sobie różnych perspektyw historycznych, tak zwanej zdolności dostrzegania kilku punktów widzenia. Pomysł polega na tym, że materiały i informacje powinny służyć jako podstawa do analizy krytycznej tekstów i ilustracji w ogóle, a w szczególności w odniesieniu do historii popularnej.

Poprzez analizę i porównywanie popularnych magazynów historycznych i podręczników uczniowie zdobędą umiejętność radzenia sobie z różnymi sposobami przedstawiania tematów historycznych, a także nauczą się dostrzegać różnice w mniej lub bardziej naukowych stylach prezentowania i wykorzystywania historii. Zalety i wady popularyzacji staną się oczywiste. Dzięki porównywaniu magazynów z różnych krajów oczywiste staną się odmienne perspektywy.

Jak już wspomniano powyżej, życie i dokonania Kolumba mogą służyć wielu celom programu nauczania. Podkreślić można tu procesy zmian historycznych, kulturę historyczną i myślenie krytyczne, do których zachęci i pomoże je rozwinąć użycie materiałów na temat Kolumba.

Kolumb w podręcznikach szwedzkich

Rola, jaką Kolumb odegrał w historii, może być omawiana z wielu różnych perspektyw. Na przykład, podręczniki przedstawiają i opisują Kolumba na różne sposoby. Jego rola w wydarzeniach historycznych w jednym z podręczników jest opisana w tekście pod tytułem „Europe discovers the world" (Europa odkrywa świat), natomiast jego życie i dokonania w innym podręczniku szkolnym są opisane jako część „wczesnej ery współczesnej".

Opisy Kolumba jako osoby, z oczywistych powodów (np. ograniczonego miejsca), nie są specjalnie bogate w szczegóły. Generalnie, jeśli chodzi o podręczniki do nauki historii, trudno jest znaleźć podejście krytyczne do Kolumba. Niezaprzeczalne jednak jest to, że jest on również przedstawiany jako negatywny element rozwoju, nierozerwalnie związany z cierpieniem ludzi, którzy zostali skolonizowani przez Europejczyków.

Autor: Thomas Nygren,

Dalarna University


Licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 2.5 License